لوله های چدنی محصولاتی از جنس چدن ریخته گری هستند که در سیستم‌های لوله‌کشی و تهویه از آن ها استفاده زیادی می‌شود. تنوع این لوله‌ها به سایز، شکل و نوع آلیاژی آنها مربوط شده و در یک دسته بندی کلی به دو نوع سر توپی دو سر تخت تقسیم بندی می شوند. امروزه در صنایع گوناگون از اتصالات چدنی برای تخلیه زباله از طریق پشت بام یا حیاط، لوله کشی فاضلاب و تهویه منازل استفاده زیادی می شود.
لوله چدنی چیست؟
لوله های چدنی انواعی از لوله های آلیاژ آهن- کربن با درصد کربن بالاتر از 2 درصد هستند که در شبکه های آب، پساب و گاز به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته و تاریخچه کاربرد آنها برای انتقال آب به حدود 3 قرن پیش یعنی سده هفدهم باز می گردد. ساختار این نوع لوله ها عمدتا از آهن گرافیتی یا آهن خاکستری (Grey Iron) که در اصل همان چدن خاکستری است تشکیل شده و در آغاز غالبا به صورت بدون پوشش مورد استفاده قرار می گرفتند. بعدها برای بهبود ویژگیهای هیدرولیکی و افزایش مقاومت در برابر فرسایش و خوردگی، عملیات پوشش دهی به جدار داخلی و بیرونی لوله به فرآیند تولید آنها افزده شد.
انواعی از لوله چدنی در بازار عرضه شده که هر یک ویژگی های خاص خود را داشته و بر مبنای همین ویژگیها کاربرد متفاوتی دارند. چدن خاکستری و چدن سفید دو مورد از پرکاربرد ترین انواع لوله های آلیاژ چدن به شمار می روند.
انواع لوله چدنی
- لوله چدنی دو سر تخت
امروزه لوله‌های سرتخت، به علت وزن سبک و روش‌های مختلف اتصالی که به علت سری مادگی دارند، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. اتصال این نوع لوله‌ها با استفاده از بست مخصوص صورت می گیرد.
- لوله چدنی سر توپی
اتصال در این نوع لوله‌ها به صورت سرب و کنف بوده و به دو صورت یک سر توپی و دو سر توپی در بازار وجود دارند. لوله‌های سرتخت نسبت به سرتوپی، فشار بیشتری را تحمل می‌کنند. ضمن اینکه به خاطر ویژگی الاستیکی‌شان، قابلیت تحمل ضربه بیشتری نسبت به لوله‌های دیگر دارند.
- لوله‌های چدنی داکتیل
این لوله‌ها همانطور که از اسم‌شان پیداست، از جنس چدن داکتیل ساخته شده و خواص منحصر به فردی دارند که برای انتقال آب تحت فشار و توزیع پرتابل آب مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله مزایای استفاده از لوله‌های چدنی داکتیل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقاومت بالا در برابر فشارهای انبساطی و ضربات شدید
- هزینه پمپاز کم
- نصب و تست آسان این لوله‌ها
- مقاوم در برابر انفجار و حرکات زمین
- قابلیت کارکرد مستمر در جریان هیدرولیک
- تنوع در سایز از سایز ۵۰ تا ۲۰۰۰
فرآیند تولید لوله چدنی
لوله های چدنی عموما به روش گودال، افقی یا گریز از مرکز تولید می شوند. در روش گودال عمودی، قالب با استفاده از رام کردن ماسه در اطراف یک الگوی و خشک کردن قالب در یک اجاق ساخته می شود. یک هسته در قالب قرار داده شده و آهن مذاب بین هسته و قالب ریخته می شود. در روش افقی، از دستــگاهـــی برای جابجایی ماسه ها در اطراف قالب های افقی استفاده می شـــود که دارای میـــله های هستـــه ای از طریق آنها است. آهن مــــذاب از ملاقه های چند لایه که به منظور جلب آهن از پایین ساخته شده است به قالب ها ریخته می شود تا ورود ناخالصی ها از بین برود. در روش گریز از مرکز از قالــــب هایی با روکش ماســــه استفاده می شــــود که به صـــورت افقی در دستگاه های ریختـــه گری گریز از مرکز قرار می گیرند. در حالی که قالب می چـــرخد، مقدار دقیــــقی از آهــــن مذاب وارد می شود که با عمل ســـرعت چرخش، خود را در دیـــواره های قالب توزیع می کند تا در طی چند ثانیه لوله تولید کند.
مزایای استفاده از لوله چدنی
لوله های چدنی دارای مزایایی هستند که از این جمله می توان به وجود دیواره های زخیم نسبت به لوله های استیل و داکتیل، عدم وجود رفتار ارتجاعی و الاستیکی، پایین بودن قدرت مکانیکی و گواهی نامه ایزو اشاره نمود. همچنیـــن میزان خورندگـــی آنها مشـــابه لوله گالوانیزه و لوله های داکتیل می باشد. لوله های چدنی با وجود کاربرد های متعدد در پروژه های مختـــلف، دارای هزینه نصب پاییـــن می باشند و همچنین فراهم کردن و نصب آنها به راحتی انجام می گردند. از سایر مزایای استفاده از لوله های چدنی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- کاهش انتقال صدا به دلیل ضخامت بالا
- قیمت و هزینه پایین تر نسبت به لوله های آهنی
- دوام و کارکرد بالا
- تنوع در اتصالات و تطبیق پذیری
- مقاومت و استحکام بالا در برابر فشارهای وارد شده به دیواره های خارجی
- فرسودگی کمتر نسبت به لوله های فلزی
- امکان رفع گرفتگی لوله با استفاده از دستگاه تراکم هوا
- تطبیق پذیری در پروژه ها
- فراوانی و در دسترس بودن
نحوه نصب لوله چدنی
سر لوله‌های چدنی طوری طراحی شده که به اصطلاح به صورت نر و ماده هستند و درون هم قرار می‌گیرند. این لوله‌ها دو نوع سر توپی و دو سر تخت دارند. معمولاً نصب لوله های چدنی توپ‌دار به وسیله کنف و سرب انجام می‌شود و برای نصب لوله های چدنی دو سر تخت از واشر و بست مخصوص استفاده می‌شود.
راهنمای خرید لوله چدنی
همواره سعی کنید در ابتدای کار از ابعاد لوله‌ها و محل قرار‌گیری آن درک صحیحی پیدا کرده و به درستی شرایط این محل اندازه گیری کنید. تا به این طریق تا بتوانید همانند انتخاب اتصالات پلی اتیلن سایز استانداردی را برای خرید اتصالات مورد نظر خود انتخاب کنید. سعی کنید از برندی برای خرید اتصالات استفاده کنید که از کیفیت و اعتبار بالایی برخوردار بوده و برای محصولات خود ضمانت نامه تنظیم کرده باشد. بهتر است در هنگام خرید اتصالات چدنی ، محصولاتی انتخاب شود که دارای پوشش محافظ هستند و در مدت کوتاهی در اثر برخورد با سیالات شیمیایی و موادی که خاصیت خورندگی دارند، خراب نمی‌شوند.
قیمت لوله چدنی
معمولا هر چه کیفیت و مرغوبیت مواد اولیه در ساخت اتصالات چدنی بهتر باشد، اتصالات چدنی از کیفیت و قیمت بالاتری برخوردار هستند و در نتیجه مقاومت و طول عمر بیشتری نیز خواهند داشت. عوامل مختلفی در قیمت اتصالات چدنی موثر هستند که شامل:
- سایز محصولات
- کاربرد اتصالات
- کیفیت و استاندارد‌های اتصالات
- نوع و کیفیت مواد اولیه برای ساخت این اتصالات
- برند تولید کننده اتصالات و ضمانت نامه
- نوع مواد تشکیل دهنده مانند چدن خاکستری و داکتیل
- فشار کاری pn10 یا pn16
- نوع پوشش از قبیل رنگ سیاه معمولی یا اپوکسی
شما برای کسب اطلاع از آخرین قیمت لوله های چدنی می توانید با شماره تلفن …… تماس حاصل فرمایید.
سخن آخر
در این مقاله سعی داشتیم تا شما را با مشخصات این لوله های و موارد استفاده آنها آشنا کنیم. لوله چدنی محصولی از جنس چدن ریخته گری است که براساس نوع کاربرد، میزان آلیاژ، شکل و طول لوله و نوع اتصالات با یکدیگر متفاوت می باشد. این لوله ها معمولا در سیستم لوله کشی فاضلاب به کار می‌روند به دو دسته سرتوپی (یک سر توپی و دو سر توپی) و دو سر تخت تقسیم می‌شوند. شما در صورت علاقه مندی به کسب اطلاع از لیست قیمت لوله های چدنی میتوانید با شماره های موجود در سایت تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
از مزایای استفاده از لوله های چدنی به چند مورد اشاره کنید؟
دوام و کارکرد بالا، تنوع در اتصالات و تطبیق پذیری، مقاومت و استحکام بالا در برابر فشارهای وارد شده به دیواره های خارجی، فرسودگی کمتر نسبت به لوله های فلزی، تطبیق پذیری در پروژه ها.
در حال حاضر لوله های چدنی موجود در بازار به چند دسته تقسیم می شوند؟
لوله چدنی دو سر تخت – لوله چدنی سر توپی – لوله‌های چدنی داکتیل.
