لوله بتنی

در پروژه‌های مختلف عمرانی لوله‌های دارای قطر ۶۰ سانتی‌متر و کمتر را با بتن بدون آرماتور و لوله‌های با قطر بزرگتر را با بتن مسلح می‌سازند. در این مقاله با لوله‌ بتنی با قطر بیشتر از ۶۰ سانتی‌متر که به لوله بتن مسلح نامگذاری شده است، آشنا خواهیم شد.

به طور کلی، اتصال لوله‌ها با یکدیگر ممکن است به صورت ساده یا نر و ماده باشد که برای ساختن لوله‌های بتنی و بتن طبقه یک استفاده خواهد شد. در اینگونه موارد، بتن را داخل قالب‌های فلزی ریخته و با دستگاه ویبراتور به اندازه کافی ویبره می‌کنند.

لوله‌های بتنی در مدت زمان خودگیری باید به طور دایم مرطوب باشند و نباید بدون پوشش در معرض باد، تابش نور خورشید و گرد و خاک قرار بگیرند. همچنین این لوله‌ها نباید قبل از بدست آوردن استحکام لازم (حداقل ۲۸ روز در صورت مصرف سیمان معمولی)، حمل یا مصرف شوند.

تعریف بتن و بتن مسلح

به مخلوط همگنی از سیمان، سنگدانه‌های ریز و درشت و آب، بتن می‌گویند که می‌تواند شامل مواد افزودنی، مواد چسبنده یا هر دو نیز باشد.

همچنین بتن مسلح همان مخلوط سیمان، سنگدانه و آب است که فولاد درون آن به نحوی جایگذاری می‌شود که فولاد و بتن با یکدیگر عمل کنند.

لوله بتنی مسلح چیست؟

لوله بتنی متشکل از بتن و میلگرد فولادی است که در این لوله‌ها سیم فولادی، شبکه‌های جوشی فولادی و میلگردهایی با مقاومت مشخص وجود دارند که به صورت قفسه ساخته شده و در موقعیتی صحیح در جداره لوله جایگذاری می‌شوند و بتن و فولاد نیز با یکدیگر در مقابل تنش‌ها مقاومت می‌کنند.

بر روی سطح لوله بتنی مسلح نیز آب بندی‌های قابل انعطاف با قطعه معینی در جهت جلوگیری از نفوذ و نشت آب از محل اتصال بکار می‎‌رود.

محل اتصال لوله‌‌های بتنی نیز باید به نحوی طراحی شوند و همچنین انتهای لوله‌ها باید به صورتی شکل داده شوند که بتوان آنها را به یکدیگر متصل کرده و یک خط لوله ممتد و یکدست و دارای سطح داخلی صاف، بدون انحراف و یکنواخت تشکیل داد.

البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که کارکرد صحیح لوله بتنی مسلح به انتخاب کلاس لوله، نوع بسترسازی، خاکریزی، کنترل کیفیت و همچنین نصب طبق مشخصات ساخت بستگی دارد. کلاس این لوله‌های بتنی باید با توجه به نیازهای محل کارگذاری لوله انتخاب شده و بازرسی‌های آن در محل انجام گیرد.

به منظور استحکام بخشیدن به لوله‌های بتن مسلح می‌توان آنها را در اتاقی با هوای گرم یا بخار خشک قرار داد.

دیوار بتنی

دیوار های بتنی پیش ساخته از جمله عملیات مدرن دیوارکشی در پروژه های عمرانی هستند که سرعت اجرا در آن ها بسیار بالا است.این دیوار ها با قیمت استاندارد از گروه کارخانجات انرژیسازان قابل فروش و عرضه می باشد.

این دیوار ها در طیف های گسترده ای از طراحی و ساخت در منازل تا ادارجات و سالن های همایش به تولید می رسند.بخش انبوهی از پروسه ساخت دیوار های بتنی پیش ساخته در کارخانه به انجام می رسد و طراحی آن ها به گونه ای است که در محل پروژه (تنها) نصب می شوند.قیمت این نوع از دیوار ها در مقایسه با ساخت دیوار در محل، هزینه پایینتری نیست.اما قابلیت هایی مثل راحت تر بودن جا به جایی، انعطاف پذیری و آماده سازی سریعتر و از همه مهمتر مدرن بودن آن عامل محبوبیت و کاربردی بودن آن شده است.

انواع لوله بتن مسلح

۱- لوله بتن مسلح معمولی

این لوله‌ها دارای جدار و ضخامت نسبتاً قابل ملاحظه‌ای هستند که از میان قشر بتن در دو ردیف طولی و عرضی، با آرماتور فولادی مسلح ساخته می‌شوند. آهن‌های طولی جهت تقسیم بار و آرماتورهای عرضی نیز جهت تحمل فشار آب در لوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ مگر زمانی که لوله تحت تأثیر نیروهای خمشی قرار گیرند.

اغلب به علت صرفه‌جویی در میزان مصرف آهن، آرماتورهای فولادی عرضی را که معمولاً به صورت مدور و حلقه‌ای – دایره‌ای ساخته می‌شوند؛ به صورت دورپیچ می‌سازند. بر همین اساس، فاصله حلقه‌های دورپیچ در دو سر لوله را کاهش می‌دهند تا مقاومت لوله در برابر تنش برشی افزایش پیدا کند.

۲- لوله فولادی با دو پوشش بتن مسلح

این لوله‌ها شامل یک لوله فولادی هستند که در میان دو پوشش بتنی قرار گرفته‌اند و در انتها نیز به دو قطعه سر یا اتصال منتهی می‌شوند و از داخل با یک لایه بتن که با عمل مرتعش ساختن بتن ساخته می‌شود، شکل می‌پذیرند.

با وجود اینکه لوله فولادی از داخل پوشیده شده است؛ این لوله‌ها را از نظر نشت نیز نفوذناپذیر می‌کنند و توسط دو پوشش داخلی و خارجی، آن را در برابر زنگ‌زدگی و آب‌های اسیددار محفوظ نگه می‌دارند.

لوله‌های فولادی با بتن مسلح را به طول‌های مختلف می‌سازند؛ قطعات و اتصالات آنها از جنس لوله بتنی می‌باشد.

نکات ساخت و استانداردهای استفاده از لوله بتن مسلح

• ضخامت جدار لوله‌های بتنی باید حداقل برابر ۱۰{۰۳a9b7cf09cf1af91b8fdbebc03368fb365158988bb0a77341871db890db7caa} قطر دهانه آنها باشد (نشریه شماره ۳۳)
• لوله‌های بتن مسلح، براساس استانداردهای ASTM و AASHO ساخته می‌شوند.
• بتن لوله باید دارای مقاومت کافی در برابر نیروهای کششی باشد.
• بتن لوله باید در برابر تراوش آب از آن، مقاوم باشد.
• هنگام حمل و نصب لوله‌های بتنی، نباید هیچ شکستگی یا بریدگی در لبه‌های لوله‌ها اتفاق بیافتد.
• لوله‌های بتن مسلح باید از نفوذ جریان برق مصون نگه داشته شوند.
• هنگام استفاده از لوله‌ها باید به مشخصات درج شده روی لوله بتنی اعم از: کلاس لوله، علامت مشخصه، تاریخ ساخت، علامت تجاری، نام کارخانه سازنده، مشخصات ماشین‌آلات، تأییدیه‌ها و استانداردها، علامت گذاری‌ها و… توجه نمود.

کاربرد لوله بتن مسلح

لوله بتن مسلح معمولاً در طرح‌های آبرسانی و در خطوط انتقال آب از خارج به داخل شهرها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این لوله‌ها در شبکه‌های توزیع آب کاربرد کمتری دارند و کاربرد آنها در شبکه‌های توزیع آب منحصر به خطوط آبرسانی شبکه‌های توزیع در قطرهای بیش از ۳۰۰ میلی‌متر است.

فشاری که لوله‌های بتن مسلح هنگام انتقال آب تحمل می‌کنند برابر ۶ الی ۳۵ اتمسفر است. به منظور جلوگیری از آسیب دیدن جدار داخلی و خارجی لوله‌ها نیز، آنها را به وسیله عملیات قیرپاشی و قیر اندود کردن، ایزوله می‌کنند. همچنین جهت جلوگیری از خوردگی داخل لوله‌ها نیز آنها را ضد سولفات می‌سازند.

از لوله‌های بتنی مسلح علاوه‌بر انتقال آب برای جمع‌آوری آب باران و فاضلاب نیز استفاده می‌کنند. همچنین این لوله‌ها برای جمع‌آوری آب‌های سطحی در مسیر پل‌ها با بار ترافیکی زیاد نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

لوله‌های بتنی فاضلابی مسلح با توجه به کلاس خود، دارای یک یا دو لایه میلگرد هستند که در کارخانه به صورت قفس ساخته شده و در قالب نصب می‌شوند. این لوله‌ها برای انتقال فاضلاب شهری و روستایی، کارخانه‌ها و شهرک‌ها کاربرد دارد.

البته لوله‌های بتنی در موارد دیگری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند، که به شرح زیر هستند:

• تیوب‌های مکانیکی
• لوله‌های انتقال نیرو
• خطوط لوله
• تیوب‌های تیر
• لوله‌های ساخت غلطک
• لوله‌های تحت فشار و…

قیمت لوله بتن مسلح

همانطور که در این مقاله اشاره شد، لوله‌های بتنی در اقطار و کلاس‌های مختلف ساخته می‌شوند؛ این لوله‌ها براساس میلگرد بکار رفته در جدار لوله که وابسته به قطر است، می‌تواند در یک یا دو ردیف در داخل لوله بتنی نصب گردد. بنابراین برای محاسبه قیمت لوله بتنی مسلح باید موارد مختلفی را مورد بررسی قرار داد.

قیمت لوله بتنی مسلح یا لوله‌های بتنی فاضلابی با توجه به تغییر قیمت میلگرد و سیمان متغیر است.